Biberiye dünya genelinde binlerce yıldır yetiştirilen, yüksek ekonomik değere sahip, her daim yeşil olan, tıbbi faydaları, kozmetik amaçlı kullanımı, taze ve kurutulmuş yapraklarının geleneksel Akdeniz mutfağında baharat olarak kullanılması, biberiye yağı/özünün gıda paketleme, aromaterapi ve ilaç tedavisinde kullanımı gibi birçok özelliği ile insanlar tarafından yaygın olarak kullanılan ülkemizde, Akdeniz ve Ege kıyılarında doğal olarak yetişen çalı formunda aromatik bir bitkidir. Proje kapsamında geleneksel tarım (torf ve arazi) ve dikey tarım (hidroponik sistem) uygulamaları ile yetiştirilen biberiye (Rosmarinus officinalis L.) bitkilerinin verimi ve verim bileşenleri üzerine etkisinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada kullanılacak olan biberiyeler, GTÜ ATAM’a ait olan ve kampüs alanı içerisindeki lokasyona Eylül 2021 tarihinde ekilerek oluşturulmuş olan biberiye tarlasından seçilecek (sağlıklı olmasına dikkat edilerek) tek bir bitkiden (genotipten) alınacaktır. Öncelikle, biberiye bitkileri, Gebze Teknik Üniversitesi, Akıllı Tarım Araştırma ve Uygulama Merkezi’ne (GTÜ ATAM) ait Dikey Tarım Ünitesi’nde, 22°C ±2°C sıcaklıkta ve kırmızı -mavi LED ışıklar ile sağlanan 2000 lüks ışık yoğunluğunda ve 16/8 h aydınlık/karanlık fotoperiyodu kullanılarak yetiştirilecektir. 2 aylık büyüme sonrası bitkiler hidroponik ortamdan alınacak gövde ve kök boyları, gövde ve kök yaş ve kuru ağırlıkları, kök boğazı çapları, kök uzunluğu ölçülecektir. Çeliklerin alınacağı ana materyalden ve hidroponik tarımda yetiştirilen bitkilerden ekstraksiyon yapılacak ve rosmarinik asit ve karnozik asit miktarları belirlenecektir. Proje kapsamındaki bir sonraki aşama, Kastamonu Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Araştırma Laboratuvarı altyapısında yer alan iklimlendirme kabininde gerçekleştirilecek olup bu kapsamda köklendirilmiş çelikler torf bulunan saksılara dikilecektir. Bitkiler 24 ±2°C sıcaklıkta ve 16/8 ışık-karanlık periyodunda, %50 nem ve 400 μmol m -2 s -1 ışık şiddetinde yetiştirilecektir. 2 aylık büyüme sonrası bitkiler hidroponik ortamdan alınacak gövde ve kök boyları, gövde ve kök yaş ve kuru ağırlıkları, kök boğazı çapları, kök uzunluğu ölçülecektir. Çeliklerin alınacağı ana materyalden ve torfta yetiştirilen bitkilerden ekstraksiyon yapılacak ve rosmarinik asit ve karnozik asit miktarları belirlenecektir. Arazi (doğal Toprak) koşullarında biberiye bitkilerinin yetiştirilmesi ise Gebze Teknik Üniversitesi, Akıllı Tarım Araştırma ve Uygulama Merkezi’ne (GTÜ ATAM) ait biberiye yetiştirilmesi için ayrılan alanda yapılacaktır. Köklenen çelikler tarlada uygun alana sıra arası 1,5 metre sıra üzeri 80 cm olacak şekilde dikilecektir. Üretim boyunca sıcaklık meteorolojiden günlük olarak takip edilecektir. 2 aylık büyüme sonrası bitkiler hidroponik ortamdan alınacak gövde ve kök boyları, gövde ve kök yaş ve kuru ağırlıkları, kök boğazı çapları, kök uzunluğu ölçülecektir. Çeliklerin alınacağı ana materyalden ve toprakta yetiştirilen bitkilerden ekstraksiyon yapılacak ve rosmarinik asit ve karnozik asit miktarları belirlenecektir. Çalışmamızda her yetiştirme ortamı için en az 5 bitki kullanılacak olup, denemeler en az 3 kez tekrar edilecektir. Bitkilerin ekildiği torf ve topraktan ekim öncesi ve 2 aylık büyüme sonrası torf ve toprak örnekleri alınacak ve hizmet alımı ile toprak analizi yaptırılacaktır. Üretim sonrasında hidroponik üretim kabından örnek alınarak içeriği hizmet alımı ile analiz edilecektir. Projemizin son aşamasında ise üç farklı ortam koşulunda yetiştirilen biberiye bitkilerinden alınan örneklerin metabolom içeriğinin analizi hizmet alımı ile gerçekleştirilip gerekli istatistiksel analizler yapılacaktır. Biberiye bitkisinin geleneksel tarım yöntemleriyle yetiştirildiği ve bu yöntemle yetiştirilen biberiyelerin metabolom analizinin yapıldığı çalışmalar literatürde mevcuttur. Fakat ekonomik açıdan değerli bir bitki olan biberiye bitkisinin geleneksel tarım ile yetiştirilebileceği bölgeler ülkemizde oldukça sınırlıdır. Dikey tarım bu duruma çözüm sunan ve biberiye tarımının birçok bölgede yaygınlaşması için büyük potansiyel taşıyan bir uygulamadır. Projemiz kapsamında gerçekleştirilecek dikey tarım uygulamaları ile biberiyenin Kastamonu yöresindeki tarım arazilerinde yetiştirilebilmesi ile yöredeki tarım faaliyetlerinin daha etkin yürütülmesi konusunda bir adım atılmış olacaktır. Ayrıca gerçekleştirilecek olan bu çalışma ile dikey tarım konusundaki deneyimlerini arttıracak olan akademisyenlerimiz öncülüğünde Kastamonu ilinde tarımsal üretimde etkisi büyük olan paydaşlarla iş birliği yapılarak yöredeki çiftçilerin bu konuda bilgilendirilmesi amacıyla çeşitli eğitimlerin düzenlenmesi amaçlanmakta olup dikey tarımın yörede aktif olarak uygulanabilmesine öncülük edilmesi hedeflenmektedir.