Valla Kanyonunun Turistik Ürün Olarak Geliştirilmesine Yönelik Strateji ve Planların Oluşturulması
Proje Durumu: Tamamlandı
Proje Yürütücüsü: Dr. Öğr. Üyesi Hakkı ÇILGINOĞLU
Proje Kodu: KÜ-İHT/2022-02
Proje Bütçesi: 303.584,05 TL
Proje Başlama Tarihi: 12.09.2022
Proje Süresi: 24 Ay
ÖZET
Projenin amacını, Valla Kanyonu’nun mevcut durumunun belirlenmesi ve turistik ürün olarak nasıl geliştirilebileceğine yönelik stratejilerin geliştirilmesi oluşturmaktadır. Bu bağlamda Valla Kanyonu’nun tanıtımı için gerekli organizasyonların yapılması bu kapsamda bölgedeki paydaşlar ile sıkı istişareler kurulması sağlanmıştır. Bu kapsamda bu proje ile Valla Kanyonu’nu ön plana çıkaracak stratejik plan hazırlanmıştır. Stratejik plan hazırlanırken ilk olarak bulunduğumuz yeri belirlemek adına mevcut durum analizi yapılmıştır. Mevcut durum analizini yapabilmek için belediye, yerel halk, yerli ve yabancı turistler ile görüşmeler yapılmış olup. Turistlerin Valla Kanyonu hakkındaki olumlu ve olumsuz fikirleri, önerileri ve ihtiyaçları, Valla Kanyonu çevresinde gördükleri eksiklikler veya ne tür uygulamalar istedikleri sorgulanmıştır. Yerel yönetim ile görüşülerek Valla Kanyonu’na kaç turist geldiği, nerede konakladığı hakkında bilgiler alınmış bu kapsamda ilçedeki esnaflarla da görüşülmüştür. Yerel halk ile ise Valla Kanyonu hakkında detaylı görüşmeler yapılarak, Valla Kanyonu’nun turizme kazandırılmasında ve yerel kültürün korunmasında nelere dikkat edilmesi gerektiği üzerine görüşmeler yapılmıştır. Stratejik planlamada bu hususlar göz önünde bulundurulmuştur. Bu bağlamda ulaşmak istediğimiz yeri belirleyecek olan misyon ve ilkeler, vizyon, stratejik amaç ve hedefler bu görüşmeler sonucunda netleşmiştir. Projede misyon ile mevcut durum belirlenerek, vizyon ile geleceğe yönelik planlamalar yapılmıştır. Valla Kanyonu’na gelecek turist sayısını arttırmak, bölgenin bilinirliğinin artması, kanyon turizminde engelli bireyler için engellerin kaldırılması gibi örnekler proje vizyonuna örnek olarak verilebilir. Bu sayede engelli bireylerin de doğa turizmine kolaylıkla ulaşması sağlanacaktır. Stratejik plan oluşturulurken faaliyet olarak bölgenin yerel protokol üyeleri ve paydaşlar ile toplantılar gerçekleştirilmiştir. Yerel kurumlardan gelen görüşler doğrultusunda, projenin çıktıları netleştirilmiş ve kanyon turizminde çalışmış önemli isimler davet edilerek onlardan görüşleri alınmıştır. Bu alanda önde gelen isimlerin beyan ettiği fikirler göz önünde bulundurularak projenin çıktılarına ulaşması hedeflenmektedir. Proje bitimine doğru kanyona gelen sayısında artış olup olmadığı test edilmiş yapılan farkındalıklar ölçüsünde özellikle Safranbolu gibi yakın coğrafyadan turistler ile akademik kökenli turistlerin ziyaretçi olarak turist kategorisine daha fazla eklendiği görülmüştür. Bu proje ile Valla Kanyonu’nun bu özellikleri vurgulanarak cazibe merkezi haline getirilmiştir. Valla Kanyonu etrafında TÜRSAB temsilcileri ile görüşülerek günübirlik faaliyetler, yürüyüş günleri, sportif faaliyetler gibi etkinlikler planlanarak bölgenin tanıtımı ve canlılığı sağlanmıştır. Ayrıca kanyonda yürüyüş rotası belirlenerek, trekking seven turistlerin de uğrayacağı rotalardan biri olması sağlanmıştır. Bu sayede kanyon sportif faaliyetlerde de ön plana çıkmaya başlamıştır. Kanyona davet edilen vlogger ile bölgenin olumlu imajı arttırılmış olup TV2 de yer alan Rehber programının yapımcısı Mert SAVAŞ bir yayının tümünü burada gerçekleştirmiş olup program önemli izlenme sayısına ulaşmıştır. Yerel ve ulusal basınla birlikte farkındalık haberleri oluşturulması ve bölge de kanyon turizminin oluşturulması için işbirliği yapılarak bölgenin tanıtımı sağlanmıştır. Ormancılık ve tabiat turizmi alanında ihtisaslaşan Kastamonu Üniversitesi’nin Valla Kanyonu ihtisas projesi ile hem sosyal, hem de ekonomik anlamda bölgesel kalkınmaya katkısı sağlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kastamonu, Pınarbaşı, Kanyon Turizmi, Valla kanyonu, Turistlik Ürün
ABSTRACT
The aim of the project is to determine the current status of Valla Canyon and to develop strategies for how it can be developed as a touristic product. In this context, the necessary organizations for the promotion of Valla Canyon were made and close consultations were established with the stakeholders in the region. In this context, a strategic plan was prepared with this project to bring Valla Canyon to the forefront. While preparing the strategic plan, a current status analysis was first conducted to determine our location. In order to be able to conduct the current status analysis, interviews were conducted with the municipality, local people, local and foreign tourists. The positive and negative opinions, suggestions and needs of the tourists about Valla Canyon, the deficiencies they see around Valla Canyon or what kind of applications they want were questioned. The local administration was interviewed to obtain information about how many tourists come to Valla Canyon and where they stay, and within this scope, tradesmen in the district were also interviewed. Detailed interviews were conducted with the local people about Valla Canyon, and interviews were conducted on what should be considered in introducing Valla Canyon to tourism and preserving the local culture. These issues were taken into consideration in strategic planning. In this context, the mission and principles, vision, strategic goals and targets that will determine where we want to reach were clarified as a result of these meetings. In the project, the mission and current situation were determined and future plans were made with the vision. Examples such as increasing the number of tourists coming to Valla Canyon, increasing the awareness of the region, and removing obstacles for disabled individuals in canyon tourism can be given as examples of the project vision. In this way, disabled individuals will also be able to easily access nature tourism. While creating the strategic plan, meetings were held with the local protocol members and stakeholders of the region as an activity. In line with the opinions received from local institutions, the outputs of the project were clarified and important names who worked in canyon tourism were invited and their opinions were received. It is aimed to reach the outputs of the project by considering the ideas declared by leading names in this field. It was tested whether there was an increase in the number of visitors to the canyon towards the end of the project and it was seen that especially tourists from nearby geography such as Safranbolu and academic tourists were added to the tourist category as visitors according to the awareness raised. With this project, these features of Valla Canyon were emphasized and it was turned into a center of attraction. By meeting with TÜRSAB representatives around Valla Canyon, daily activities, walking days, sports activities were planned and the promotion and liveliness of the region was ensured. In addition, a walking route was determined in the canyon, and it was ensured that it would be one of the routes that tourists who love trekking would visit. In this way, the canyon also began to come to the forefront in sports activities. The positive image of the region was increased with the vlogger invited to the canyon, and Mert SAVAŞ, the producer of the Rehber program on TV2, made an entire broadcast here and the program reached a significant number of views. The promotion of the region was ensured by cooperating with the local and national press to create awareness news and to create canyon tourism in the region. Kastamonu University, which specializes in forestry and nature tourism, contributed to regional development both socially and economically with its Valla Canyon specialization project.
Keywords: Kastamonu, Pinarbasi, Canyon Tourism, Valla Canyon, Tourism Product
PROJEDEN ELDE EDİLEN ÇIKTILAR
(KISA-ORTA-UZUN VADE)
Valla Kanyonu; Pınarbaşı İlçesinin Muratbaşı Köyü civarında, Devrekani Çayı’nın Kanlı Çay ile birleşerek birlikte oluşturdukları derin ve dik yamaçlı bir yarma vadidir. Uzunluğu yaklaşık 8-10 km kadardır. Kireçtaşları içerisinde açılmış olan Kanyon yamaçlarının yüksekliği yer yer 1 km’yi bulmaktadır. İnaltı Kireçtaşları içerisinde açılmış olan Kanyonu oluşturan Devrekani çayı vadisinin kanyon dışında kalan kesimleri, aşındırılması kolay olan Ulus formasyonu içinde kaldığından yayvan ve aynı zamanda alüvyonlu vadi karakterindedir. Kanyon, olasılıkla KB-GD doğrultulu tektonik hat üzerinde gelişmiştir. Oluşumunda epijenetik verilerin yanında antesedan süreçlerin de etkisi düşünülmektedir. Çünkü kanyonun çıkış kesiminde Aydos tarafından gelen KD-GB uzanımlı fay, kanyon içinden geçen ana fay ile ötelenmiş durumdadır. Kanyon ana fayının düşey ve yatay bileşenli (oblik karakterli) olması nedeniyle kanyonun doğu yamacı batıya göre daha fazla yükselmiştir. Bu özellik kanyonun doğu ve batı kesiminde yer alan Alt –Orta Miyosen yaşlı aşınım yüzeylerini de etkilemiştir. Çünkü batı kesimdeki Hacet kayaları dolayındaki aşınım yüzeyi 1000 m yükseklikte iken doğu tarafta kalan yüzey, ayni litolojik özelliğe sahip olmasına karşın yükseltisi 1300 m dolaylarındadır
Proje ile kısa vadede kanyonun etkili tanıtımı sağlanmış olup bu kapsamda kanyonun tanıtımı için TV2 kanalı Rehber programı yapımcısı Mert SAVAŞ Kastamonu ya davet edilmiştir. Yapılan etkili tanıtımla bölgenin coğrafi yapısı, kanyonun özellikleri, diğer kanyonlardan farlı yönleri, bölgenin turizm yapısı, bölgenin gastronomi kültürü gibi konular ön plana çıkarılmıştır. Yine bu kapsamda bölgeye dezavantajlı gruplar getirilmiş ve kanyonu tanımaları sağlanmıştır. Kastamonu Üniversitesi İletişim Fakültesinin desteği ile kanyonun 4 mevsim profesyonel manada dron çekimleri gerçekleştirilmiş olup kanyon tanıtımına ayrı bir özellik katmıştır. Proje donunda çalıştay yapılmış bu çalıştaya ülkenin dört bir yanından akademisyen ve stk lar çağrılarak farkındalık oluşturulmuştur. Ayrıca yerel halk da davet edilmiş ve kanyonun yapısı ile ilgili bilgiler alınmıştır. Valla Kanyonu etrafında TÜRSAB temsilcileri ile görüşülerek günübirlik faaliyetler, yürüyüş günleri gibi etkinlikler planlanarak bölgenin canlılığı sağlanmıştır. Ayrıca profesyonel bir firmadan destek alınarak kanyonun dört farklı yürüyüş rotaları çıkarılmış bu rotalar rapor haline getirilerek ilçe belediye başkanına verilmiş ve turistlere trekking alanında alternatif güzergahlar sunulmuştur. Orta ve uzun vadede çıktıları ise daha çok kanyon turizminin buradan başlatılması, kanyon etrafındaki tıbbi aromatik bitkilerin gastronomi alanında kullanımı yeni reçetelerin oluşturulması, bölgeye gelecek yerli ve yabancı turist sayısı ve kalitesinin arttırılarak oluşacak turizm hareketliliğinden bölge insanın ekonomik katkılar sağlaması, kadın girişimciler için yeni iş alanları oluşturulması, artan turizme paralel olarak bölgede ev pansiyonculuğunun başlatılması sağlanacaktır. Ayrıca kanyona yönelik bir stratejik plan oluşturulmuş bu planda kanyonun yapısı , dezavantajlı ve yaşlılar için de olmak üzere dört farklı yürüyüş rotalarının oluşturulması, kanyonun etrafında bulunan endemik bitki örtüsü bu bitkilerin gastronomide kullanım imkanları gibi hususları içeren bu stratejik rapor gelecekte kanyonun turizm potansiyelini farklı alanlarda daha etkili kullanmasını sağlayacaktır. Kanyonların dört mevsimde görülmeye değer olduğu vurgulanacaktır. Bu amaçla farklı mevsimlerde videolar çekilip birleştirilerek yayınlanacaktır. Tanıtım projesi ile turizm yatırımcıları bölgeye davet edilerek, kanyon etrafının bakir bir alan olduğu ve yeni bir yatırım alanı olduğu fikri yatırımcıda uyandırılacaktır. Yeni yatırımların yapılacak olması bölge halkına istihdam sağlayacaktır. Dolayısıyla da işsizlik nedeni ile şehri terk etmek zorunda olanların şehirde kalması ve şehri sahiplenmesi sağlanacaktır. Proje yerel halkın altyapısını güçlendirmesine olanak sağlayacaktır.
PROJE ÇIKTILARININ UYGULAMA PLANI
(KISA-ORTA-UZUN VADE)
Valla Kanyonu’nun turistik bir ürün olarak geliştirilmesi sürecinde kısa, orta ve uzun vadeli uygulama planları oluşturulmuştur.
Kısa Vadeli Uygulama Planı
Orta Vadeli Uygulama Planı
Turistik ürünlerin geliştirilmesine odaklanılacaktır. Bu süreçte, Valla Kanyonu’na yönelik özel turlar ve rehberlik hizmetleri oluşturularak ziyaretçilerin deneyimi artırılacaktır. Yerel halkın ürettiği yöresel ürünlerin satış noktalarının açılması sağlanarak bölgesel kalkınmaya katkı sunulacaktır. Bununla birlikte, bölgeye uygun konaklama alternatifleri üzerine fizibilite çalışmaları yapılacak ve ekolojik kamp alanları ile bungalov konaklamalarının oluşturulması teşvik edilecektir. Ulaşım olanaklarının geliştirilmesi adına yerel yönetimlerle iş birliği sağlanacak, yolların iyileştirilmesi ve otopark alanlarının belirlenmesi için çalışmalar yapılacaktır. Aynı zamanda, sürdürülebilirlik kapsamında çevresel etki değerlendirme (ÇED) çalışmaları tamamlanarak, kanyon turizminin kontrollü bir şekilde yönetilmesi için denetim mekanizmaları oluşturulacaktır.
Uzun Vadeli Uygulama Planı
Bu uygulama planı çerçevesinde, Valla Kanyonu’nun sürdürülebilir bir turizm merkezi haline gelmesi ve Türkiye’nin doğa turizmi açısından önemli destinasyonlarından biri olarak konumlandırılması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda yapılmış olan çalışmalara örnek olarak aşağıdaki yürüyüş rotaları verilebilir.
SORKUN YAYLASI – SÜMENLER KÖYÜ 7,54 KM. (ZORLUK 2) ROTASI
Sağlık sorunu olmayan her yaş grubundan insanların yürüyebileceği orta düzey yürüyüş rotasıdır. Maximum 860 m. Yükseklikte minumum 672 m. Yüksek irtifada düzenlediğimiz bu rotada Sorkun Yaylasının zengin bitki çeşitliliği, karışık orman zenginliği yürüyüşte size harika manzaralar sunacaktır. Proje uygulamalarında yapılacaklar aşağıda belirtilmiştir. Başlangıç noktasına ROTA ile ilgili bilgilendirme tabelası konulacaktır. Her yol ayrımına rotanın bilgilendirme ve yönlendirme tabelası ve rotanın adı konulacaktır. Yol ayrımları dışında her 1500m. ‘de bir yine yönlendirme ve bilgilendirme levhaları konulacaktır. Zorluk Derecesi 2: Yürüyüş eğimi azdır. Toplamda 300 m’yi geçmeyen hafif çıkışlar içerir. Zorluk derecesi 1 olan parkurlardan farkı genelde süresidir. Toplam yürüyüş süresi ortalama 120 dakikadır.
MURAT BAŞI KÖYÜ – VALLA KÖYÜ – KAPANCI KÖYÜ 10,89 KM. (ZORLUK 2) ROTASI
Sağlık sorunu olmayan her yaş grubundan insanların yürüyebileceği orta düzey Yürüyüş rotasıdır. Maximum 684 m. Yükseklikte minumum 471 m. irtifada düzenlediğimiz bu Rotada bitki çeşitliliği, karışık orman zenginliği yürüyüşte size harika manzaralar sunacaktır. Köy ve mahallelerin oluşturduğu kültürel ve doğal peyzaj keyifli bir yürüyüş sunacaktır. Proje uygulamalarında yapılacaklar aşağıda belirtilmiştir. Başlangıç noktasına ROTA ile ilgili bilgilendirme tabelası konulacaktır. Her yol ayrımına rotanın bilgilendirme ve yönlendirme tabelası ve rotanın adı konulacaktır. Yol ayrımları dışında her 1500m. ‘de bir yine yönlendirme ve bilgilendirme levhaları konulacaktır. Zorluk Derecesi 2: Yürüyüş eğimi azdır. Toplamda 300 m’yi geçmeyen hafif çıkışlar içerir. Zorluk derecesi 1 olan parkurlardan farkı genelde süresidir. Toplam yürüyüş süresi yaklaşık 135 Dakikadır.
SÜMENLER KÖYÜ – MANTAR, EJDER, ILGARİNİ 4,68 KM. (ZORLUK 4) ROTASI
Zorluk derecesi 4 olarak belirlediğimiz bu rotanın dik tırmanışlar ve bitki örtüsü içinde gerçekleşen bir yürüyüş mevcuttur. Maximum 1155 m. Yükseklikte minumum 839 m. İrtifada düzenlediğimiz bu Rotada bitki çeşitliliği, karışık türde orman zenginliği yürüyüşte size harika manzaralar sunacaktır. Sportif ve kondisyonu iyi olan kişilere uygundur. Proje uygulamalarında yapılacaklar aşağıda belirtilmiştir. Mutlaka uygun ayakkabı giyilmelidir. Yürüyüş finalinde birbirine çok yakın konumda bulunan 3 mağaraya ulaşmak heyecan vericidir. Zorluk Derecesi 4: Yürüyüş eğimi fazlalaşmaya başlar. Çıkışlar 700 m. Ve üstünü bulmaktadır. Patikalar iyice bozuktur, bazı yerlerde yoktur. Ormanlık alan varsa daha sık olmaktadır. Daha kayalık arazide yol alınmaktadır. Toplam yürüyüş süresi ortalama 180 dakikadır.
PROJENİN BÖLGESEL KALKINMAYA KATKISI
(KISA-ORTA-UZUN VADE)
Valla Kanyonu’nun turistik bir ürün olarak geliştirilmesi, kısa, orta ve uzun vadede bölgesel kalkınmaya önemli katkılar sağlayacaktır. Bu katkılar, ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıyla değerlendirilebilir.
Kısa Vadeli Etkiler
Projenin ilk aşamasında, bölgenin tanıtımı ve turizme hazırlık süreçleri ön planda olacaktır. Valla Kanyonu’nun turistik bir destinasyon olarak konumlandırılması için tanıtım kampanyaları, etkinlikler ve altyapı iyileştirmeleri gerçekleştirilecektir. Bu süreçte, bölgeye gelen turist sayısının artmasıyla yerel esnafa doğrudan ekonomik fayda sağlanacaktır. Restoran, kafe, hediyelik eşya satışı gibi küçük ölçekli işletmelerin kazançları artarken, yerel halkın turizm sektörüne entegrasyonu desteklenecektir. Ayrıca, bölgedeki kadın girişimcilerin turizmle ilgili iş fırsatlarına yönlendirilmesi için çeşitli destek programları oluşturulacaktır.
Orta Vadeli Etkiler
Turizmin gelişmeye başlamasıyla birlikte, konaklama, ulaşım ve rehberlik hizmetleri gibi sektörlerde yeni iş alanları açılacaktır. Trekking rotaları, günübirlik turlar ve sportif etkinlikler sayesinde alternatif turizm faaliyetleri çeşitlenecek, bölgeye gelen turistlerin konaklama süreleri uzayacaktır. Bu durum, konaklama tesislerinin artmasına ve yerel halkın ev pansiyonculuğu gibi girişimlerle ekonomik kazanç sağlamasına olanak tanıyacaktır. Orta vadede bölgesel kalkınma açısından en önemli unsurlardan biri de genç istihdamının artması olacaktır. Turizm sektörüyle ilgili yeni meslek alanları oluşacak ve yerel genç nüfusun göç etme ihtiyacı azalacaktır. Ayrıca, çevresel sürdürülebilirlik çalışmaları hız kazanacak, doğal alanların korunması ve atık yönetimi gibi konulara yönelik yerel bilinç artırılacaktır.
Uzun Vadeli Etkiler
Uzun vadede, Valla Kanyonu uluslararası bir doğa turizmi destinasyonu haline gelebilir. Bu süreçte, bölge UNESCO veya benzeri uluslararası turizm ve doğa koruma organizasyonlarına entegre edilebilir. Küresel çapta düzenlenen doğa sporları ve ekoturizm etkinlikleriyle bölge, uluslararası turistlerin ilgisini çeken bir merkez haline gelebilir. Böylece, bölge ekonomisi yalnızca yerel turistlere değil, uluslararası ziyaretçilere de hitap eden bir yapıya dönüşecektir. Bunun yanı sıra, yerel kültürün korunması ve geleneksel el sanatlarının markalaşması gibi unsurlar ön plana çıkacaktır. Turizmle birlikte tarımsal ve gastronomi turizmi gelişecek, Kastamonu ve çevresinin yöresel ürünleri daha geniş bir pazara ulaşacaktır. Ayrıca, kadın girişimciliği teşvik eden projeler sayesinde ekonomik çeşitlilik sağlanacak, turizmin gelirleri bölge halkına daha eşit şekilde dağıtılacaktır.
Sonuç olarak, Valla Kanyonu projesi kısa vadede tanıtım ve ekonomik hareketlilik, orta vadede turizm yatırımları ve istihdam artışı, uzun vadede ise uluslararası düzeyde tanınan bir turizm destinasyonu haline gelerek sürdürülebilir bölgesel kalkınmaya katkı sağlayacaktır. Böylece bölgenin ekonomik ve sosyal yapısı güçlenecek, göç oranları azalacak ve doğal güzelliklerin korunarak değerlendirilmesi sağlanacaktır.
Özetle proje hayata tam manasıyla geçtiğinde sadece ilçenin değil Kastamonu ili ve bölgenin de turizmden elde ettiği gelirler yükselecek bu durum demografik olarak genç neslin göçünü engelleyip turizme bağlı yeni iş sahalarının oluşumunu sağlayacak turizm gelirlerinin artmasıyla birlikte bölge insanın gelirleri de yükselecek ev pansiyonculuğu gibi yeni iş sahaları ortaya çıkacak, bölge turizm potansiyeli ve eşsiz doğası vazgeçilmez gastronomik lezzetleriyle cazibe merkezi haline gelecektir.
