
Orman Ürünleri Sektörünün Yönetimsel ve Pazarlama Odaklı Sorunların Çözümüne Yönelik KOBİ Mentörü Yetiştirme Projesi
Proje Durumu: Devam Ediyor
Proje Yürütücüsü: Doç. Dr. Erol TEKİN
Proje Kodu: KÜ-İHT/2023-06
Proje Bütçesi: 580.885,28 TL
Proje Başlama Tarihi: 08.11.2023
Proje Süresi: 24 Ay
Destekleyen Kurum ve Kuruluşlar:
Kastamonu Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi A.Ş.
Kastamonu Teknokent A.Ş.
Sinop Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi
Çankırı Karatekin Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi
KOSGEB Kastamonu İl Müdürlüğü
ÖZET
Türkiye’deki işletmelerin yaklaşık %99,7’sini oluşturan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ), ülkenin ekonomik kalkınmasında ve bölgesel gelişimde kritik bir rol oynamaktadır. KOBİ’lerin sayısının artması, üretim faaliyetlerinin genişlemesi ve ekonomik büyüme açısından önemli bir göstergedir. Ancak, KOBİ’lerin sürdürülebilirlik açısından karşılaştıkları birçok zorluk, özellikle yönetimsel ve pazarlama alanlarında yaşanan eksiklikler nedeniyle firmaların uzun vadeli varlığını tehdit etmektedir. Öyle ki, her yıl kurulan KOBİ’lerin yaklaşık %20’si ilk yıl içinde kapanmaktadır. Bu durum, işletmelerin finansal sürdürülebilirliklerinin yanı sıra yönetim becerilerinin ve pazarlama stratejilerinin yetersizliğinden kaynaklanmaktadır. Özellikle bölgesel bazda faaliyet gösteren KOBİ’ler, temel işletme sorunlarının ötesinde kendilerine özgü coğrafi, sektörel ve ekonomik zorluklarla da mücadele etmek zorundadır. Bu bağlamda, bölgesel kalkınmanın desteklenmesi ve KOBİ’lerin rekabet gücünün artırılması için bu işletmelerin sorunlarının tespit edilmesi ve bu sorunlara yönelik akademik ve uygulamalı çözüm önerilerinin geliştirilmesi büyük önem arz etmektedir.
Bu projenin temel amacı, Kastamonu Üniversitesi tarafından yürütülen “Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması” programı kapsamında, orman endüstrisi sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lerin pazarlama ve yönetimsel sorunlarını belirlemek ve çözüm geliştirmektir. Proje, Kastamonu Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) A.Ş. ve Kastamonu Teknokent A.Ş. paydaşları ile birlikte KOBİ’lere yönelik eğitim ve mentörlük programlarının düzenlenmesini ve işletmelerin sürdürülebilir büyümesine katkı sağlayacak mekanizmaların oluşturulmasını hedeflemektedir. Bu kapsamda Kastamonu, Çankırı ve Sinop illerinde faaliyet gösteren orman endüstrisi KOBİ’lerinin tespit edilmesi ve bölgesel bazda yaşadıkları sorunların akademik bir çerçevede analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Elde edilen bulgular doğrultusunda, bölgedeki işletmelerin ihtiyaçlarına yönelik olarak akademisyenler ve sanayicileri bir araya getiren etkinlikler düzenlenecek, böylece üniversite-sanayi iş birliği çerçevesinde bilimsel çalışmalar ve projelerin sayısının artırılması sağlanacaktır. Ayrıca, bu iş birliğini sürekli kılmak adına bir web platformu oluşturularak KOBİ’lerin karşılaştıkları sorunlara yönelik bilgi ve destek sağlayan dijital bir ekosistem kurulacaktır. Proje kapsamında Kastamonu Üniversitesi TTO A.Ş. bünyesinde faaliyet gösteren Pazarlama Stratejileri Ofisi (PASO) ve Üniversite-Sanayi İşbirliği Ofisi (ÜSİ), bölgesel kalkınma misyonuna uygun olarak etkinleştirilecektir. Böylece, üniversitenin sanayi ile daha güçlü bir entegrasyon kurması sağlanarak hem akademik hem de ticari açıdan sürdürülebilir bir iş modeli geliştirilecektir.
Bu proje ile orman endüstrisi sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lerin pazarlama ve yönetimsel sorunlarının çözümüne katkı sağlanarak, işletmelerin üretim ve istihdam kapasitelerinin artırılması ve ihracat potansiyellerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bölgenin hammaddeye olan yakınlık avantajı, işletmelerin rekabet gücünü artırmada önemli bir faktör olup, doğru pazarlama stratejileri ve yönetimsel yaklaşımlar ile bu avantaj daha verimli kullanılabilecektir. Tüm bu faaliyetler, Kastamonu Üniversitesi TTO A.Ş., Kastamonu Teknokent A.Ş. ve Kastamonu Üniversitesi Ormancılık ve Tabiat Turizmi İhtisaslaşma Koordinatörlüğü ortaklığıyla yürütülecektir. Sonuç olarak, proje kapsamında oluşturulacak eğitim ve mentörlük mekanizmaları ile KOBİ’lerin sürdürülebilir büyümesine destek olunacak, üniversite-sanayi iş birliği güçlendirilerek bölgesel kalkınma sürecine katkı sağlanacaktır.
Anahtar Kelimeler: Orman ürünleri sektörü, Yönetimsel sorunlar, Pazarlama sorunları, KOBİ mentörü
ABSTRACT
Small and medium-sized businesses (SMEs), which make up 99.7% of Turkish businesses, are essential to the country’s economic development and regional expansion. The increase in SMEs is a key indicator of expanding industrial activity and economic progress. However, SMEs face many challenges threatening their long-term survival, particularly in marketing and management. Twenty percent of newly established SMEs fail during the first year of operation due to issues with financial viability, inadequate managerial skills, and subpar marketing strategies.
SMEs confront specific geographic, sectoral, and economic constraints in addition to the usual commercial ones, especially in regional contexts. Therefore, identifying these problems and developing theoretical and practical solutions are essential to fostering regional development and increasing the competitiveness of SMEs.
As part of Kastamonu University’s “Regional Development-Oriented Mission Differentiation and Specialization” program, the primary objective of this project is to identify and address the managerial and marketing challenges that SMEs in the forest industry sector face. The initiative aims to provide training and mentorship programs for SMEs to promote long-term development, collaborating with partners such as Kastamonu Technopark Inc. and Kastamonu University Technology Transfer Office (TTO) Inc. Finding small and medium-sized businesses (SMEs) involved in the forest industry sector in the provinces of Kastamonu, Çankırı, and Sinop is the goal of the current study. Furthermore, we will use an academic framework to investigate the specific problems in these areas. Based on the results, events will be organized to bring together academics and industry representatives in order to increase the number of scientific investigations and projects within the framework of university-industry partnerships. To ensure the longevity of this cooperation, we will also develop an online platform that provides SMEs with information and support regarding their challenges.
The project aims to improve Kastamonu University TTO Inc.’s Marketing Strategies Office and University-Industry Collaboration Office, promoting better regional development. This will result in stronger links between academia and industry, leading to the development of a workable business plan from both an academic and commercial perspective. By addressing their management and marketing challenges, SMEs in the forest industry sector will increase their export potential, employment, and production capacity. Proper management and marketing strategies give the region’s proximity to raw materials a significant competitive edge. To implement these programs, Kastamonu Technopark Inc., Kastamonu University TTO Inc., and the Kastamonu University Forestry and Nature Tourism Specialization Coordination Unit will collaborate. In the end, by establishing mentorship and training programs, this project will support regional development, enhance industry-university collaboration, and assist SMEs in growing sustainably.
Keywords: Forest products sector, Managerial issues, Marketing issues, SME mentor
BEKLENEN PROJE ÇIKTILARI
(KISA-ORTA-UZUN VADE)
Bu proje kapsamında, Kastamonu, Çankırı ve Sinop illerinde faaliyet gösteren orman endüstrisi KOBİ’lerinin pazarlama ve yönetimsel sorunlarının belirlenmesi ve çözümüne yönelik somut çıktılar elde edilmesi hedeflenmektedir. Bölgesel kalkınma ve sürdürülebilir sanayi büyümesine katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirilecek olan faaliyetler, belirlenen performans göstergeleri çerçevesinde ölçülecek ve projenin başarı düzeyi analiz edilecektir.
Proje sürecinde en az 30 firmanın ziyaret edilerek birebir görüşmelerin gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Bu görüşmeler kapsamında firmaların mevcut pazarlama ve yönetimsel sorunları detaylı bir şekilde analiz edilerek sektörel ihtiyaçlar ortaya konulacaktır. Görüşmelerin ardından, tespit edilen temel problemlere yönelik eğitim programları düzenlenecek ve en az 15 firmanın bu eğitimlerden faydalanması sağlanacaktır. Eğitim süreçlerinin tamamlanmasının ardından, firmalara daha doğrudan destek sağlayabilmek amacıyla en az 10 mentörün yetiştirilmesi planlanmaktadır. Bu mentörler, belirlenen sorunlara çözüm geliştirmek amacıyla firmalarla eşleştirilecek ve en az 10 firmanın doğrudan mentörlük desteği alması sağlanacaktır. Böylece, işletmelerin pazarlama ve yönetim alanındaki eksikliklerinin giderilmesine yönelik uygulamalı çözümler sunulacaktır.
Projenin önemli çıktılarından biri de bir web portalının oluşturulmasıdır. Bu portal, KOBİ’lerin pazarlama ve yönetimsel sorunlarına yönelik akademik çözümler sunmak, sanayi-akademi iş birliğini desteklemek ve firmalara bilgi akışı sağlamak amacıyla geliştirilecektir. Web portalına en az 30 firmanın giriş yapması ve portalı aktif olarak kullanması sağlanacaktır. Aynı zamanda, akademik destek mekanizmasının güçlendirilmesi için en az 100 akademisyenin web platformuna giriş yaparak katkı sağlaması hedeflenmektedir. Portalın sürekli güncellenmesi ve kullanıcıların ihtiyaçlarına göre geliştirilmesi planlanmaktadır. Bunlara ek olarak, proje kapsamında en az bir lisansüstü tez çalışmasının gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Bu tez çalışması, KOBİ’lerin pazarlama ve yönetimsel sorunlarını bilimsel yöntemlerle ele alarak sektöre yönelik akademik katkı sunacaktır. Tez çalışmasının çıktılarına bağlı olarak, bölgesel kalkınma sürecine akademik perspektiften katkı sağlanacak ve uzun vadeli çözüm önerileri geliştirilecektir.
Projenin aşamaları, belirlenen iş paketleri doğrultusunda yürütülecektir. Öncelikli olarak proje yönetimine ilişkin ön hazırlıklar yapılacak ve firmalarla görüşmeler gerçekleştirilerek sektördeki mevcut durum analiz edilecektir. Firmalarla yapılan görüşmelerin ardından, belirlenen sorunlara yönelik eğitim ve mentörlük faaliyetleri yürütülecek, mentör havuzu oluşturulacaktır. Aynı zamanda, sanayi-akademi iş birliğini artırmak amacıyla projeler geliştirilecek ve KOBİ’lerin ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunulacaktır. Sonuç olarak, proje çıktıları sayesinde bölgesel sanayiye doğrudan katkı sağlayacak bir model geliştirilmesi, KOBİ’lerin pazarlama ve yönetim alanındaki eksikliklerinin giderilmesi ve üniversite-sanayi iş birliğinin sürdürülebilir hale getirilmesi sağlanacaktır. Özellikle web platformu ve mentörlük mekanizmaları sayesinde, işletmelerin uzun vadeli destek mekanizmalarına erişimi kolaylaştırılacak, akademik ve sektörel bilgi paylaşımı artırılacaktır. Proje tamamlandığında, orman endüstrisi sektöründe faaliyet gösteren firmalar için hem operasyonel hem de stratejik açıdan verimli bir destek süreci sağlanmış olacaktır.
BEKLENEN PROJE ÇIKTILARININ UYGULAMA PLANI
(KISA-ORTA-UZUN VADE)
1. Proje Ön Hazırlığı ve Toplantılar
Proje yönetimi ve planlaması için gerekli ön hazırlıkların tamamlanması
Planlama toplantılarının organize edilmesi
Katkı Oranı: %10
2. Görüşme Yapılacak Firmaların Tespiti
Hedef firmaların belirlenmesi
Görüşme yapılacak firmaların netleştirilmesi
Katkı Oranı: %10
3. Firma Görüşmeleri ve Analizler
Belirlenen firmalarla birebir görüşmelerin gerçekleştirilmesi
Değer zinciri analizlerinin hazırlanması
Firmaların yönetimsel ve pazarlama sorunlarının tespit edilmesi
Katkı Oranı: %20
4. Firmalara Yönelik Eğitimlerin Verilmesi
Tanımlanan sorunlara çözüm sunacak eğitim programlarının düzenlenmesi
Katkı Oranı: %20
5. Mentör Havuzunun Oluşturulması
Alanında uzman mentörlerin belirlenmesi ve yetiştirilmesi
Aktif mentör havuzunun yapılandırılması
Katkı Oranı: %10
6. Mentörlük Faaliyetlerinin Yürütülmesi
Firmalarla mentör eşleştirmelerinin yapılması
Mentörlük süreçlerinin etkin şekilde uygulanması
Katkı Oranı: %20
7. Web Platformunun Kurulması
Web portalının geliştirilmesi ve yayına alınması
Akademisyen ve firmaların platform konusunda bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesi
Portalın güncel tutulması
Katkı Oranı: %10
PROJENİN BÖLGESEL KALKINMAYA KATKISI
(KISA-ORTA-UZUN VADE)
Bu proje, Kastamonu, Çankırı ve Sinop illerinde faaliyet gösteren orman endüstrisi KOBİ’lerinin pazarlama ve yönetimsel sorunlarının çözülmesine yönelik somut adımlar atarak bölgesel kalkınmaya önemli katkılar sağlayacaktır. Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ’ler), Türkiye ekonomisinin temel taşlarından biri olup, istihdam yaratma, üretim kapasitesini artırma ve yenilikçi çözümler geliştirme konularında kritik bir rol üstlenmektedir. Ancak, bu işletmelerin sürdürülebilir büyüme göstermeleri için karşılaştıkları yönetimsel ve pazarlama sorunlarının çözülmesi gerekmektedir. Bu noktada proje, hem yerel ekonominin güçlenmesine hem de bölgesel kalkınma sürecine doğrudan katkı sağlayacaktır. Öncelikle, proje kapsamında gerçekleştirilecek saha araştırmaları sayesinde bölgedeki KOBİ’lerin karşılaştıkları en önemli yönetimsel ve pazarlama sorunları tespit edilecek ve bu sorunlara yönelik eğitim ve mentörlük programları düzenlenecektir. Bu süreçte, firmalar hem günümüz iş dünyasına uygun yönetim stratejileri geliştirecek hem de pazarlama konusunda daha etkin yöntemler kullanarak rekabet güçlerini artırabilecektir. KOBİ’lerin güçlenmesi, bölgesel üretim kapasitesinin artmasına ve yerel ekonominin canlanmasına katkı sağlayacaktır. Proje, bölgedeki işletmelerin istihdam yaratma kapasitesini artırarak işsizlik oranlarını düşürmeye yardımcı olacaktır. Yönetimsel becerileri güçlendirilen ve pazarlama stratejileri geliştirilen KOBİ’lerin daha fazla müşteri çekmesi ve büyümesi sağlanarak, yeni istihdam fırsatlarının oluşturulmasına zemin hazırlanacaktır. Özellikle orman endüstrisi gibi bölgenin doğal kaynaklarına dayalı sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin büyümesi, yerel halkın daha fazla iş imkanına erişimini mümkün kılacaktır.
Bölgesel kalkınmada en önemli unsurlardan biri de sanayi-akademi iş birliğinin güçlendirilmesidir. Proje kapsamında en az iki üniversite-sanayi iş birliği projesinin başlatılması ve bir web platformunun oluşturulması planlanmaktadır. Bu platform, akademisyenler ve işletmelerin bilgi paylaşımını artırarak bölgesel inovasyon ekosisteminin gelişmesini sağlayacaktır. Akademik araştırmaların sanayiye entegre edilmesiyle birlikte işletmeler, güncel bilimsel gelişmeleri yakından takip edebilecek ve yenilikçi çözümler üretebilecektir. Bu durum, bölgesel rekabetçiliği artırarak Kastamonu ve çevresindeki KOBİ’lerin ulusal ve uluslararası pazarlarda daha etkin bir şekilde yer almasını sağlayacaktır. Projenin bir diğer önemli katkısı ise dijitalleşmeye yöneliktir. KOBİ’ler için oluşturulacak web platformu sayesinde işletmeler, akademisyenler ve diğer paydaşlarla sürekli iletişim halinde olacak, güncel bilgilere kolayca erişebilecek ve dijital çağın gerekliliklerine uygun bir şekilde iş süreçlerini geliştirebilecektir. Özellikle küreselleşen dünyada dijital pazarlama ve e-ticaret konularında eğitim alan KOBİ’ler, yerel sınırları aşarak daha geniş pazarlara açılabileceklerdir. Bu da bölgenin ekonomik çeşitliliğini artırarak kalkınma sürecine katkı sağlayacaktır.
Proje kapsamında gerçekleştirilecek lisansüstü tez çalışması, bölgedeki KOBİ’lerin sorunlarına akademik bir perspektiften yaklaşılmasını sağlayarak sürdürülebilir kalkınma stratejilerinin geliştirilmesine katkıda bulunacaktır. Elde edilen bilimsel veriler doğrultusunda yeni projeler üretilebilecek, bu projeler sayesinde bölgesel kalkınma politikalarına yön verilebilecektir. Sonuç olarak, bu proje sadece KOBİ’lerin yönetimsel ve pazarlama sorunlarını çözmekle kalmayacak, aynı zamanda yerel üretim kapasitesini artırarak istihdamı teşvik edecek, üniversite-sanayi iş birliğini güçlendirecek, dijitalleşmeyi destekleyerek işletmelerin küresel pazarlara açılmasını sağlayacak ve bilimsel araştırmalarla bölgesel kalkınma stratejilerine katkıda bulunacaktır. Böylece Kastamonu, Çankırı ve Sinop illeri, orman endüstrisi alanında daha güçlü ve rekabetçi bir yapıya kavuşarak sürdürülebilir bir kalkınma modeli oluşturabilecektir.